ગુજરાત ચાલીસા

દોહા
વંદન ગુર્જર ભોમને, સંત શૂરા શણગાર;
આ ધરતીની ધૂળમાં, અમૂલખ મોતી અપાર;
હૃદય જે હિન્દુસ્તાનનું, સપનાં જ્યાં સાકાર,
રાષ્ટ્રભક્તિનું ગાન કહું, કહું મતિ અનુસાર.
ચોપાઈ
કથા સાંભળો જય ગુજરાતની;
……………….. નવી સદીના સુપ્રભાતની. ॥ 1 ॥
જે ગુજરાતની નાર છે નમણી;
………………..ધન્ય ધરા ગુજરાતની અમણી. ॥ 2 ॥
પરાક્રમી પુરુષો જ્યાં પાક્યા;
……………….. લડી લડી શત્રુ જ્યાં થાક્યા. ॥ 3 ॥
અહીં કોઈ ના હિંમત હારે;
……………….. અહીં ડૂબેલાને સૌ તારે. ॥ 4 ॥
ગાંધીનું ગુજરાત ધન્ય હો;
……………….. ઊગ્યું નવું પ્રભાત ધન્ય હો. ॥ 5 ॥
પટેલ જ્યાં સરદાર ધન્ય હો;
……………….. હિન્દના પહેરેદાર ધન્ય હો. ॥ 6 ॥
ધન્ય સપૂતા આ શ્યામજી વર્મા;
……………….. દેશદાઝ ગુંજે ઘરઘરમાં. ॥ 7 ॥
રવિશંકર ને છેલ ધન્ય હો;
……………….. જીવન-મરણનો ખેલ ધન્ય હો. ॥ 8 ॥
જીવન જીવે સત આધારે;
……………….. કદી ન યાચે અહીં વધારે ॥ 9 ॥
પાપ પુણ્યનું પ્રથમ વિચારે;
……………….. વાણી મધમીઠી જ ઉચ્ચારે. ॥ 10 ॥

શુદ્ધ સ્નેહનાં ઝરણાં વહેતાં;
……………….. ડાયરા ગૂંજી ગૂંજી કહેતા. ॥ 11 ॥
વ્યાપક વિશ્વ સ્તરે ગુજરાતી;
……………….. પરદુ:ખ કાજ મરે ગુજરાતી ॥ 12 ॥
શાંત અને પ્રેમાળ સ્વભાવે;
……………….. હસમુખા હેતાળ સ્વભાવે ॥ 13 ॥
જાન જોખમે વચન નિભાવે;
……………….. ગુજરાતી જગ આખું ધ્રુજાવે ॥ 14 ॥
સાંભળે સૌને સાગરપેટો;
……………….. મા ભારતનો નીડર જે બેટો. ॥ 15 ॥
કલા કસબ ને સંતની ભૂમિ;
……………….. ગુર્જર સત્યના પંથની ભૂમિ ॥ 16 ॥
પાવાગઢ મહાકાળી ખમ્મા;
……………….. ગબ્બર ગઢ અંબાજી ખમ્મા. ॥ 17 ॥
ચોટીલે ચામુંડા ખમ્મા;
……………….. આરાસુરે અંબા ખમ્મા. ॥ 18 ॥
પ્રેમાનંદ ને દયાનંદ જ્યાં;
……………….. નરસૈયો ને બ્રહ્માનંદ જ્યાં. ॥ 19 ॥
સંતરામ નડિયાદે પરગટ;
……………….. બજરંગ બાપા સંત છે સમરથ ॥ 20 ॥
ડાડો મે’કો કરે જ્યાં સેવા;
……………….. કચ્છનાં જેસલ તોરલ કેવાં. ॥ 21 ॥
ડોંગરેજી ને સંત મોરારી;
……………….. રમેશ ઓઝા ભગવત ભારી. ॥ 22 ॥
વંદન આ ધરતીના સંતો;
……………….. વંદન ભગવા ભેખ મહંતો. ॥ 23 ॥
જ્ઞાન અને વિજ્ઞાનની ધરતી;
……………….. ગુર્જર સ્વાભિમાનની ધરતી. ॥ 24 ॥
શામ પિત્રોડાનું સંશોધન;
……………….. દૂરભાષથી રણકે જીવન. ॥ 25 ॥
વિક્રમભાઈ અજબ વિજ્ઞાની;
……………….. હિન્દનું ગૌરવ ધીરુ અંબાણી. ॥ 26 ॥
સફળ નાનજી કાળીદાસ જ્યાં,
……………….. કચ્છના ખીમજી રામદાસ જ્યાં. ॥ 27 ॥
મેઘાણીની માટી બોલે;
……………….. કાન્ત કલાપી ભેદો ખોલે. ॥ 28 ॥
સિદ્ધરાજ ને હેમચંદ્ર જ્યાં;
……………….. જગડુશા ને દીપચંદ જ્યાં. ॥ 29 ॥
નર્મદ તારી કલમ કટારી;
……………….. કાગ કવિતા અલખ અટારી. ॥ 30 ॥
ઉધાસ પંકજ ગઝલ સુણાવે;
……………….. ભજન નારાયણ સ્વામી સુણાવે. ॥ 31 ॥
પરવીન, પરેશ, સંજીવ, આશા;
……………….. હિન્દી ફિલ્મને જાણે શ્વાસા. ॥ 32 ॥
સૌથી મોટો દરિયો ગાજે;
……………….. લોક સદા મહેમાન નવાજે. ॥ 33 ॥
સૌથી ઝાઝું મીઠું પાકે;
……………….. હીરામાં છે સૌથી આગે. ॥ 34 ॥
એકતાલી છે અહીંયાં બંદર;
……………….. ઈસબગુલમાં અવ્વલ નંબર ॥ 35 ॥
મગફળીયોમાં એરંડામાં;
……………….. કોઈ ન પહોંચે તેલીબીયાંમાં ॥ 36 ॥
અવધૂત આ ગીરનારને વંદન;
……………….. દત્ત અને દાતારને વંદન. ॥ 37 ॥
જૈ જૈ જૈ ગુજરાતને વંદન;
……………….. રજકણની તાકાતને વંદન. ॥ 38 ॥
ચાલીસા ગુજરાત જે વાંચે;
……………….. ધરતી બરકત આપે સાચે. ॥ 39 ॥
‘સાંઈરામ’ બસ એટલું માંગે;
……………….. રાષ્ટ્રપ્રેમની જ્યોતિ જાગે. ॥ 40 ॥
દોહા
પ્રેમ અમન શાંતિ સદા, નિત નિત શુભ સંદેશ;
વસુંધરા ગુજરાતને વંદન હરહંમેશ.

– સાંઈરામ દવે